Τρίτη 6 Δεκεμβρίου 2011

Ξεπουπουλιάστρα ή Αποπτιλωτήρας πουλερικών ή Plucker machine για τους αγγλομαθείς

 

Στον μακρύ ανηφορικό δρόμο που τραβάμε προς την οικο-αυτάρκεια χρειαζόμαστε πολλά εργαλεία για να κάνουμε την δουλειά μας γρήγορα και αποδοτικά. Σήμερα θα παρουσιάσουμε μια πολύ απλή στην κατασκευή της μηχανή  που θα μας καθαρίζει τα πουλερικά σε ένα με δύο λεπτά.

Μην φανταστείτε ότι είναι κάτι πολύπλοκο και δύσκολο να κατασκευαστεί. Μπορούμε να το φτιάξουμε με υλικά που θα βρούμε στην αποθήκη μας και κάποια που θα αγοράσουμε με μικρό κόστος.

Η μηχανή αυτή λέγεται επιστημονικά "αποπτιλωτήρας", λαϊκά "ξεπουπουλιάστρα" και αγγλιστί "Plucker machine".Υπάρχουν σε πολλές παραλλαγές ,μικρές που παίρνουν κίνηση από ένα μικρό δράπανο κατά προτίμηση ρυθμιζόμενων στροφών και μεγαλύτερες με κάδο μέσα στο οποίο ρίχνουμε τα πουλερικά για ξεπουπούλιασμα και παραλλαγές τους.

Στον πρώτο τύπο εμείς κρατάμε το πουλερικό με τα χέρια μας κοντά στην περιστρεφόμενη κεφαλή και το γυρνάμε μέχρι να ξεπουπουλιαστεί εντελώς όλο.

Στον δεύτερο τύπο έχουμε έναν κάδο με καουτσουκένια δάκτυλα που περιστρέφονται και εκεί μέσα ρίχνουμε τα πουλερικά - από ένα έως τέσσερα - ανάλογα με το μέγεθος του κάδου και την ισχύ του μοτέρ.Τα πουλερικά ξεπουπουλιάζονται σε ένα με δύο λεπτά και είναι έτοιμα για να συνεχίσουμε το καθάρισμα τους από τα εντόσθια.
Και οι δύο μηχανές είναι πολύ εύκολες στην κατασκευή τους και το συνολικό κόστος είναι τουλάχιστον το ένα έκτο της τιμής αγοράς μιάς έτοιμης.Το πιό δύσκολο κομμάτι ήταν να βρούμε μοτέρ συνεχούς ρεύματος αρκετά δυνατό και χαμηλών στροφών ώστε να λειτουργεί η μηχανή μας ανεξάρτητα από το δίκτυο της ΔΕΗ. Όταν μιλάμε για αυτάρκεια είναι σημαντικό να μπορούμε να λειτουργούμε εκτός δικτύου ρεύματος με χαμηλή τάση 12 ή 24 βολτ που μπορούμε να τα πάρουμε εύκολα από μια ή δύο μπαταρίες αυτοκινήτου.

Τα υλικά που θα χρειαστούμε είναι:

- Ένα μοτέρ με ισχύ από 1/2 έως 1 ίππο (ανάλογο του μεγέθους του βαρελιού,των ελαστικών δακτύλων και του αριθμού των πουλερικών που θέλουμε να ξεπουπουλιάζουμε ταυτόχρονα) είναι αρκετό.Ο αριθμός των στροφών του μοτέρ είναι σημαντικός και πρέπει να είναι μεταξύ 150 έως 400 στροφών ανά λεπτό.Μικρότερος αριθμός στροφών δεν έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα ενώ μεγαλύτερος κάνει ζημιά στο πουλερικό ή και το απογειώνει.

Το μονοφασικό μοτέρ των 220 βολτ που θα χρησιμοποιήσουμε θα χρειαστεί πολύ καλή στεγανοποίηση ώστε να  μην βραχεί κατά την λειτουργία και κοστίζει καινούριο περίπου 150€ και ανακατασκευασμένο πολύ λιγότερα ,περίπου 50€.Για να μειώσουμε τις στροφές του στο επιθυμητό επίπεδο θα χρειαστούμε ένα σετ τροχαλιών με ιμάντα με κόστος καινούριων περίπου 50€. Μπορούμε αν θέλουμε να κάνουμε πιο επαγγελματική δουλειά να χρησιμοποιήσουμε ένα ινβέρτερ που ρυθμίζει τάση και συχνότητα ώστε να μεταβάλλουμε τις στροφές του μοτέρ με κόστος καινούριου το φθηνότερο περίπου 200€.

Αν είναι συνεχούς ρεύματος 24 βολτ με ισχύ όσο γίνεται μεγαλύτερη (από 450 έως 700 βατ), ίσως το πιο δύσκολο εξάρτημα να βρεθεί μεταχειρισμένο , πανάκριβο (μεταχειρισμένο περίπου 100€) αλλά μας προσφέρει απεξάρτηση από το δίκτυο των 220 βολτ. Το λειτουργούμε απευθείας μέσω ενισχυμένου διακόπτη και μεγάλης ασφάλειας ,από μία μπαταρία αυτοκινήτου 12 βολτ ή από δύο μπαταρίες 12 βολτ συνδεδεμένες σε σειρά και ειδικές γι' αυτό το σκοπό. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ειδικό ελεγκτή τροφοδοσίας που το τροφοδοτεί με μεταβαλλόμενους παλμούς ρεύματος ώστε να ρυθμίζουμε την ταχύτητα του μοτέρ χωρίς να χάνουμε σε ισχύ (κόστος περίπου 50€).

- 100 δάκτυλα από καουτσούκ ειδικά για αυτή την δουλειά που θα αγοραστούν από μεγάλο κατάστημα με κτηνιατρικό εξοπλισμό και κοστίζουν περίπου 0,5€ ανά τεμάχιο.

- Ένα μεγάλο πλαστικό βαρέλι  στις διαστάσεις που θέλουμε ανάλογο με τα κοτόπουλα που θα παίρνει ταυτόχρονα στον κάδο για ξεπουπούλιασμα.Το βρίσκουμε μεταχειρισμένο στα 10-20€ ανάλογα με το μέγεθος του.

- Μερικά κομμάτια σιδηρογωνιές και βίδες  για την κατασκευή της βάσης που θα στηρίξει τη μηχανή(Εμείς μετασκευάσαμε ένα έτοιμο καρότσι με ρόδες ).

- Έναν ανοξείδωτο δίσκο πάχους 3 χιλιοστών με διάμετρο 2 εκατοστά μικρότερο από τη εσωτερική διάμετρο του βαρελιού. Στο δίσκο αυτό θα πρέπει να ανοιχτούν τρύπες ώστε να μπουν τα ελαστικά δάχτυλα ακτινωτά. Στο κέντρο του δίσκου κολλήθηκε σωλήνας 5 εκατοστών αντίστοιχης διατομής με τον άξονα με το ρουλεμάν ώστε να φωλιάσει και να ασφαλίσει στον άξονα.

- Ένα έδρανο κομπλέ με ρουλεμάν σε καλή κατάσταση και άξονα μεταχειρισμένο από μια παλιά μηχανή.

- Δύο μέτρα λάστιχο πολυαιθυλενίου ποτίσματος Φ16 , ταφ Φ16, βανάκι Φ16 και ταχυσύνδεσμο 1/2 ίντσας για προσαρμογή λάστιχου

ποτίσματος.

Ξεκινάμε την κατασκευή με το τρύπημα της βάσης του βαρελιού στο κέντρο για την τοποθέτηση του άξονα με το έδρανο και τα ρουλεμάν. Μετά τοποθετούμε τα ελαστικά δάκτυλα στον κεντρικό ανοξείδωτο δίσκο και το βιδώνουμε τον άξονα μετάδοσης κίνησης και το βαρέλι πάνω στη βάση στο καρότσι με τις ρόδες (την οποία μετασκευάσαμε κατάλληλα) που είχαμε έτοιμη από άλλη κατασκευή.

Κατόπιν ανοίγουμε τρύπες σε δύο έως τέσσερις σειρές περιμετρικά του βαρελιού και σε ύψος πάνω από το επίπεδο των ελαστικών δακτύλων του εσωτερικού δίσκου περίπου ανά 10 εκατοστά. Κάθε σειρά μπαίνει ψηλότερα από την προηγούμενη κατά 5-7  εκατοστά.

Μετά ανοίγουμε δύο τρύπες αντιδιαμετρικά στην βάση του βαρελιού αρκετά μεγάλες ώστε να μπορούν να βγαίνουν τα πούπουλα κατά τη διαδικασία ξεπουπουλιάσματος με τη βοήθεια και του νερού που θα ψεκάζουμε από επάνω - με περιμετρικά του χείλους του βαρελιού - σωλήνα Φ16 στον οποίο έχουμε κάνει μικρές τρύπες (εσωτερικά με κατεύθυνση προς το κέντρο του δίσκου) με ένα τρυπάνι 2-3 χιλιοστών.

Τοποθετούμε από την κάτω πλευρά του βαρελιού πάνω στον άξονα μια τροχαλία τέτοιας διαμέτρου ώστε σε συνάρτηση με τις στροφές του μοτέρ και την αντίστοιχη τροχαλία που θα προσαρμόσουμε να πάρουμε σαν αποτέλεσμα τελικές στροφές ανά λεπτό από 150 έως 400.

Το μοτέρ που βρήκα εγώ μεταχειρισμένο είναι 24 βολτ συνεχούς ρεύματος στις 250 στροφές/λεπτό και με ισχύ 0,73 του ίππου. Έχει ενσωματωμένο μειωτήρα στροφών  και επειδή το τροφοδοτώ από μπαταρία αυτοκινήτου 12 βολτ δουλεύει περίπου στις μισές στροφές από τις ονομαστικές του.

Χρησιμοποίησα λόγω τροχαλιών 1:2 ώστε να πάρω τις στροφές που θέλω τελικά. Το μοτέρ είναι πάρα πολύ βαρύ και θέλει ενισχυμένη βάση για να στηριχτεί και ενισχυμένα καλώδια τροφοδοσίας με ρεύμα σαν αυτά που χρησιμοποιούμε όταν μένει ένα αυτοκίνητο από μπαταρία και συνδέουμε την μπαταρία του με μια άλλη για να πάρει μπροστά.

ΠΡΟΣΟΧΗ χοντρά καλώδια και μεγάλες τσιμπίδες ρεύματος.  

Το ρεύμα που διαρρέει τα καλώδια κατά την λειτουργία του μοτέρ είναι πολλά αμπέρ.
Για να κάνουμε σωστή δουλειά χρειαζόμαστε και ένα διακόπτη συνεχούς ρεύματος που να αντέχει σε πολλά αμπέρ και μια ασφάλεια 30 αμπέρ για την προστασία του κυκλώματος.
Κατά την λειτουργία της ξεπουπουλιάστρας καλό είναι να έχουμε σε λειτουργία την μηχανή του αυτοκινήτου για ένα-δύο λεπτά στο ρελαντί (ιδίως αν η μπαταρία δεν είναι σε καλή κατάσταση ή είναι πολύ μικρή) όσο δηλαδή θα κρατήσει το ξεπουπούλιασμα της κότας.
Στο επάνω χείλος του βαρελιού προσαρμόσαμε - στο σωλήνα Φ16 που θα ψεκάζει με νερό το κοτόπουλο - ένα μικρό κομμάτι λάστιχο μαζί με ένα ταχυσύνδεσμο για την  εύκολη προσαρμογή ενός λάστιχου από μια βρύση.
Κάνουμε ένα τελευταίο έλεγχο στην όλη κατασκευή και κάνουμε την πρώτη δοκιμή χωρίς κοτόπουλο και χωρίς νερό. Αφού βεβαιωθούμε ότι το όλο σύστημα γυρίζει κανονικά χωρίς να βρίσκει κάπου κάποιο εξάρτημα , είμαστε έτοιμοι για την πρώτη δοκιμή.

Παίρνουμε μια κότα που έχουμε σφάξει πρώτα και έχουμε μουλιάσει για ένα - δύο λεπτά μέσα σε καζάνι με καυτό νερό και την ρίχνουμε μέσα στο βαρέλι που έχουμε από νωρίτερα βάλει σε λειτουργία.Σε ένα λεπτό το πολύ η κότα έχει καθαρίσει από τα συνεχή χτυπήματα πάνω στα ελαστικά δάκτυλα. Είναι απίστευτο με πόση ευκολία καθαρίζει η κότα από το πούπουλα της. Όσοι έχουν πουλερικά ξέρουν ότι ο μεγαλύτερος μπελάς είναι το ξεπουπούλιασμα τους. Η μηχανή αυτή είναι γρήγορη και αποδοτική , σε ένα λεπτό το πουλερικό είναι έτοιμο και καθαρό για να συνεχίσουμε το κόψιμο-τεμάχισμα και καθαρισμό εντοσθίων του.
Η μηχανή που φτιάξαμε με την βοήθεια των δύο συνεργατών μου του Αϊντίν και του Δημήτρη τους οποίους και ευχαριστώ θερμά δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα από τις έτοιμες του εμπορίου.
Το κόστος κατασκευής της είναι υποπολλαπλάσιο της εμπορικής (η φθηνότερη εμπορική κάνει από όσο ξέρω 650€) ,φτιάχτηκε από τα χεράκια μας σε μερικά απογεύματα με διάφορα μεταχειρισμένα υλικά και έχει και το πλεονέκτημα ότι δεν απαιτεί 220 βολτ για να λειτουργήσει αλλά αρκεί και μια μπαταρία αυτοκινήτου 12 βολτ.
Πιστεύω ότι άξιζε τον κόπο και τα λιγοστά χρήματα που δώσαμε για την κατασκευή της.
Παρακάτω βλέπετε :
- τον Αϊντίν να καμαρώνει για το δημιούργημα μας
- τη μηχανή έτοιμη για λειτουργία
- την πρώτη κότα που μόλις έχει ξεπουπουλιάσει η μηχανή
Υ.Γ. Θα ακολουθήσει συμμάζεμα των καλωδίων ,κάλυψη του μοτέρ και βάψιμο των μετάλλων ώστε να ομορφαίνει η μηχανή.

http://www.ftiaxno.gr

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

Δάχτυλα για την κατασκευή της θα βρείτε εδώ
http://www.kotes.gr/index.php?id_product=11&controller=product
επίσης και έτοιμες ξεπουπουλιάστρες