Τα τελευταία χρόνια, τα βιολογικά προϊόντα έχουν κατακλύσει την αγορά και έχουν ‘’κερδίσει’’ τους καταναλωτές. Λογικό, καθώς η παραγωγή τους βασίζεται σε φυσικές διεργασίες και χρησιμοποιούνται εναλλακτικές μέθοδοι αντιμετώπισης εχθρών, ασθενειών και ζιζανίων όπως η μη χρήση συνθετικών φυτοφαρμάκων, λιπασμάτων και ζιζανιοκτόνων, αλλά και τεχνικές παραγωγής, όπως η εναλλαγή των καλλιεργειών(αμειψισπορά), η χλωρά λίπανση και η κοπριά ζώων προφυλάσσοντας έτσι τη βιοποικιλότητα του οικοσυστήματος και προασπίζοντας ταυτόχρονα την υγεία των καταναλωτών.
Επίσης, τα μέχρι σήμερα επιστημονικά δεδομένα, δείχνουν ότι τα βιολογικά τρόφιμα περιέχουν χαμηλότερα επίπεδα αντιβιοτικών (στα ζωικής προέλευσης προϊόντα), νιτρικών και υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων (στα φυτικής προέλευσης). Επιπλέον τα βιολογικά τρόφιμα περιέχουν περισσότερα μέταλλα και βιταμίνες ενώ διαθέτουν ένα πιο ισορροπημένο προφίλ βιταμινών.
Βέβαια, ο βιοκαλλιεργητής θα πρέπει να ακολουθεί τους κανόνες παραγωγής που περιγράφονται στον Κανονισμό 2092/91 που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε στις 24 Ιουνίου 1991 που διέπει τα περί βιολογικής γεωργίας και βιολογικών προϊόντων και βάση του οποίου ορίζονται τα προϊόντα που επιτρέπονται να χρησιμοποιηθούν για την καταπολέμηση των παρασίτων και των ασθενειών καθώς και για τη λίπανση και βελτίωση του εδάφους. Ας δούμε όμως αναλυτικά ποια είναι τα προϊόντα αυτά σύµφωνα µε το Παράρτηµα ΙΙ του Κανονισµού 2092/91:
ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΟΥ ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΛΙΠΑΝΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ
Στην βιολογική γεωργία απαγορεύεται η χρήση συνθετικών χημικών λιπασμάτων. Τα προϊόντα που επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται για την βελτίωση και λίπανση του εδάφους στην βιολογική γεωργία είναι τα ακόλουθα:
Κοπριά αγροτικών ζώων: Προϊόν που συνίσταται από μείγμα περιττωμάτων ζώων και της στρωμνής τους. Χρησιμοποιείται χωνευμένη σε σωρούς ή επιφανειακά.
Αποξηραμένη κοπριά και αφυδατωμένη κοπριά πουλερικών: Χρησιμοποιείται χωνεμένη σε σωρούς ή επιφανειακά.
Κομποστοποιημένα ζωικά περιττώματα: Περιλαμβάνονται, η κομποστοποιημένη κοπριά πουλερικών και η κομποστοποιημένη κοπριά αγροτικών ζώων. Απαγορεύεται η προέλευση από βιομηχανοποιημένη εκτροφή.
Υγρά απεκκρίματα ζώων: Υγρή κοπριά και ούρα. Χρησιμοποιείται μετά από ελεγχόμενη ζύμωση ή/και κατάλληλη αραίωση. Η προέλευση από εντατικοποιημένη εκτροφή απαγορεύεται.
Τύρφη: Είναι βιοχημικό κοίτασμα, πλούσιο σε οργανική ουσία, που σχηματίζεται σε λίμνες έλη και θάλασσες μετά απόθεση οργανικής ουσίας. Η οργανική της ύλη προέρχεται από την ατελή απανθράκωση υδρόβιων και χερσαίων φυτών. Η χρήση της είναι διαδεδομένη και περιορισμένη στα κηπευτικά και ανθοκομικά.
Προϊόντα και υποπροϊόντα φυτικής προέλευσης: Τέτοια είναι το άλευρο πλακούντα ελαιούχων σπόρων, φλοιοί του κακάο, φύτρα βύνης, κ.ά.
Φύκη και προϊόντα φυκών: Επιτρέπεται η χρήση τους στην βιολογική γεωργία, εφόσον λαμβάνονται, είτε με φυσικές επεξεργασίες (που περιλαμβάνουν την αφυδάτωση, την ψύξη και την άλεση) είτε με εκχύλιση με νερό ή υδατικά διαλύματα (όξινα ή αλκαλικά) είτε, τέλος, με ζύμωση.
Πριονίδια ξύλου και θρύμματα ξύλου: Επιτρέπεται η χρήση τους εφόσον το ξύλο δεν έχει υποστεί χημική επεξεργασία μετά την υλοτόμηση.
Κομποστοποιημένοι φλοιοί δένδρων: Επιτρέπεται η χρήση τους εφόσον το ξύλο απ' το οποίο προέρχονται δεν έχει υποστεί χημική επεξεργασία μετά την υλοτόμηση.
Τέφρα ξύλου: Επιτρέπεται η χρήση της εφόσον το ξύλο δεν έχει υποστεί
χημική επεξεργασία μετά την υλοτόμηση.
Υπολείμματα μανιταροκαλλιέργειας: Επειδή η καλλιέργεια μανιταριών γίνεται επί υποστρωμάτων κοπριάς, η χρήση των υπολειμμάτων στην βιολογική γεωργία περιορίζεται στα προϊόντα που αναφέρθηκαν ανωτέρω.
Περιττώματα σκωλήκων και εντόμων: Αναφέρονται τα περιττώματα γαιοσκωλήκων εντόμων που εκτρέφονται γι’ αυτό τον σκοπό.
Γκουανό: Πρόκειται περί φυσικού λιπάσματος, που αποτελείται από φωσφορικά άλατα αμμωνίας, ασβεστίου, κ.ά. Σχηματίζεται από τα περιττώματα θαλασσινών πουλιών που ζουν σε πολλά νησιά και ερημικές ακτές του Περού και της Χιλής. Σε μερικά μέρη το ύψος των αποθέσεων φθάνει τα 20 m.
Κομποστοποιημένα μείγματα φυτικής προέλευσης: Τα οργανικά αυτά
φυτικά υπολείμματα να μην είναι ρυπασμένα.
Προϊόντα και υποπροϊόντα ζωικής προέλευσης: Τέτοια είναι το αιματάλευρο (ξηρό αίμα), το άλευρο οπλών, το άλευρο κεράτων, το οστεάλευρο και το ζελατινοποιημένο οστεάλευρο, η ζωική τέφρα, το ιχθυάλευρο, το κρεατάλευρο, το άλευρο από φτερά, τρίχες και ξύσματα δέρματος, τα υπολείμματα από μαλλί, τρίχες και γούνα ζώων, τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Μαλακά φυσικά φωσφορικά ορυκτά αλεσμένα: Στο προϊόν η περιεκτικότητα σε Κάδμιο πρέπει να είναι κατώτερη ή ίση προς 90 mg/kg P2O5.
Φωσφορικό αργίλιο και ασβέστιο: Στα προϊόντα η περιεκτικότητα σε Κάδμιο πρέπει να είναι κατώτερη ή ίση προς 90 mg/kg P2O5. Η χρήση τους περιορίζεται στα αλκαλικά εδάφη (με pH>7,5).
Σκωρίες αποφωσφατώσεως: Λέγονται και Σκωρίες του Θωμά.
Ακατέργαστα ορυκτά καλίου: Τέτοια είναι ο καϊνίτης, ο συλβινίτης, κ.ά.
Θειϊκό κάλιο και μαγνήσιο: Λαμβάνονται από ακατέργαστα ορυκτά καλίου.
Βυνάσσα και εκχυλίσματα βυνάσσας: Εξαιρούνται οι αμμωνιακές βυνάσσες.
Ανθρακικό μαγνήσιο και ασβέστιο: Πρέπει να είναι φυσικής προέλευσης, όπως, η κιμωλία, η μάργα, ο αλεσμένος ασβεστόλιθος, το βελτιωτικό της Βρετάννης, το φωσφορικό ασβέστιο.
Θειικό μαγνήσιο: Αποκλειστικά επιτρέπεται το φυσικής προέλευσης, όπως ο κιζερίτης.
Διάλυμα χλωριούχου ασβεστίου: Επιτρέπεται η χρήση του ως διαφυλλικός ψεκασμός στην μηλιά, για θεραπεία αποδεδειγμένης τροφοπενίας ασβεστίου.
Θειικό ασβέστιο: Πρέπει να είναι φυσικής προέλευσης, όπως η γύψος.
Στοιχειακό θείο
Ιχνοστοιχεία
Χλωριούχο νάτριο: Πρέπει να προέρχεται από ορυκτά άλατα.
Σκόνη πετρωμάτων
ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΟΥ ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΣΙΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ
Τα προϊόντα που επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο των παρασίτων και των ασθενειών των φυτών στην βιολογική γεωργία είναι τα ακόλουθα:
Πύρεθρο: Πρόκειται περί παρασκευασμάτων με βάση τις πυρεθρίνες, που εξάγονται από το φυτό Chrysanthemum (Pyrethrum) cinerariaefolium (Compositae) και περιέχουν ενδεχομένως συνεργό ουσία. Η χρησιμοποίηση του πυρέθρου ως εντομοκτόνου ήταν γνωστή στους
νομάδες του Καυκάσου από του 1800. Η πρώτη βιομηχανική παραγωγή άρχισε στην Ευρώπη το 1828. Χρησιμοποιήθηκε ιδιαίτερα ως οικιακό εντομοκτόνο. Η εντομοτοξική ουσία του πυρέθρου είναι οι πυρεθρίνες, που λαμβάνονται με εκχύλιση των ανθέων του φυτού. Δρουν ως εντομοκτόνα επαφής.
Ροτενόνη & ροτενοειδή: Πρόκειται περί παρασκευασμάτων που προέρχονται από το φυτό Derris elliptica (Leguminosae). Η εντομοτοξική ουσία λαμβάνεται με εκχύλιση κονιοποιημένων ριζών του φυτού. Δρουν
ως εντομοκτόνα στομάχου.
Quassia: Είναι εντομοκτόνο προερχόμενο από εκχύλιση του ξύλου του δένδρου Quassia amare L. (Simarubaceae). Το δένδρο φύεται στο Σουρινάμ, την Βραζιλία, την Κεντρική Αμερική. Το εντομοκτόνο δρα επί του νευρικού συστήματος των εντόμων. Χρησιμοποιήθηκε από του 1890 εναντίον αφίδων του λυκίσκου. Οι σπουδαιότερες εντομοτοξικές ουσίες που περιέχει είναι η κουασσίνη, νεοκουασσίνη και πικρασμίνη.
Παρασκευάσματα από το Ryania speciosa.
Πρόπολη: Είναι μία ρητινώδης ουσία που χρησιμοποιούν οι μέλισσες στα κελλιά της κηρύθρας για να φράζουν τις σχισμές και να επικαλύπτουν τα τοιχώματά τους. Οι μέλισσες συλλέγουν την πρόπολη από τους οφθαλμούς και τους φλοιούς δένδρων, κυρίως της σημύδας, της ελάτης και του πεύκου. Η σύνθεσή της είναι 30% κερί, 50% ρητίνες και βάλσαμο και 10% αιθέρια έλαια. Έχει αντιβακτηριακή και μυκητοστατική δράση.
Γη διατόμων
Κόνις πετρωμάτων
Παρασκευάσματα μεταλδεΰδης: Η μεταλδεΰδη είναι γνωστή χημική ουσία που χρησιμοποιείται εναντίων λειμάκων (γυμνοσάλιαγκες) και κοχλιών. Δρα από του στόματος με κατάποση. Η δραστικότητά της είναι μεγαλύτερη σε περιβάλλον ξηρασίας, υψηλής θερμοκρασίας και ηλιοφάνειας. Είναι επίσης τοξική επί βατράχων, ψαριών και άλλων ομάδων ζώων. Επιτρέπεται η χρήση της στην βιολογική γεωργία εφόσον χρησιμοποιείται μέσα σε παγίδες.
Θείον: Το θείον (θειάφι) έχει ακαρεοκτόνες, μυκητοκτόνες και εντομοκτόνες ιδιότητες. Στο εμπόριο κυκλοφορεί ως κόνις επιπάσεων περιεκτικότητας 95% σε θείον. Οι λεπτές κόνεις είναι καλλίτερες από τις χονδρόκοκκες. Κυκλοφορεί επίσης ως βρέξιμη σκόνη για ψεκασμούς. Η μορφή αυτή συνιστάται για εφαρμογή στα ευαίσθητα στο θειάφι φυτά (π.χ. βερυκοκιά, κολοκυνθοειδή). Πρέπει να αποφεύγεται η χρήση του σε θερμό (άνω των 35 0C) και ξηρό καιρό. Eίναι κατάλληλο εναντίον των ωιδίων και των τετρανύχων.
Βορδιγάλειος πολτός: Είναι γνωστό μυκητοκτόνο εναντίον περονοσπόρων με βάση τον χαλκό. Το όνομά του προέρχεται από την
Γαλλική πόλη Bordeau (Μπορντό = Βορδίγαλον). Ο βορδιγάλειος πολτός πρωτοπαρασκευάσθηκε από τον Millardet (1882) ως μείγμα θειικού χαλκού (γαλαζόπετρα) με υδροξείδιο του ασβεστίου (σβησμένη ασβέστη) σε αναλογία 1:2 περίπου. Εκτός των περονοσπόρων παρουσιάζει δράση εναντίων παθογόνων που προκαλούν σεπτοριάσεις, μονιλιάσεις, εξωασκώσεις, φουζικλάδιο, κορύνεο, κερκοσποριάσεις, κλαδοσποριάσεις, σκωριάσεις. Είναι το περισσότερο παραγόμενο μυκητοκτόνο στον κόσμο. Όσο πιο όξινο είναι το μείγμα τόσο πιο φυτοτοξικό είναι. Κατά γενικό κανόνα ο βορδιγάλειος πολτός χρησιμοποιείται ως ψεκαστικό υγρό περιεκτικότητας 1-2% σε θειικό χαλκό. Η συνήθης αναλογία του μείγματος θειικού χαλκού με υδροξείδιο του ασβεστίου είναι 1:1-1,5 ανάλογα με την ποιότητα του υδροξειδίου του ασβεστίου.
Βουργούνδιος πολτός: Είναι μείγμα θειικού χαλκού με ανθρακικό νάτριο (Na2CO3). Πρωτοπαρασκευάσθηκε από τον Μασσον (1887). Χρησιμοποείται όπως και ο βορδιγάλειος πολτός.
Πυριτικό νάτριο.
Διττανθρακικό νάτριο.
Καλιούχος σάπων (μαλακό σαπούνι).
Φερομόνες: Η λέξη φερομόνη αναφέρεται στην ένωση που εκκρίνεται από ένα ζώο για να επηρεάσεις την συμπεριφορά ζώων του αυτού είδους.
Οι φερομόνες μπορούν να διακριθούν σε ομάδες:
oι Φερομόνες φύλου ή sex φερομόνες.
oι Φερομόνες συναγερμού.
oι Φερομόνες σμήνους.
oι Φερομόνες τροφής.
oι Φερομόνες ωοθεσίας, κ.ά.
Οι παρουσιαζόμενες δυνατότητες χρήσεως φερομονών για την αντιμετώπιση των εντόμων στην βιολογική γεωργία είναι η τεχνική συγχύσεως. Συγκεκριμένα διανέμονται στον αγρό πολλά σημεία εκλύσεως φερομόνης. Έτσι τα αρσενικά δεν είναι δυνατόν να εντοπίσουν τα δεκτικά γονιμοποίησης θηλυκά, με αποτέλεσμα να μην παρατηρούνται ωοθεσίες.
Παρασκευάσματα του Bacillus thuringiensis: Το βακτήριο Bacillus thuringiensis έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί ασθένειες σε προνύμφες εντόμων, κυρίως Λεπιδοπτέρων, χωρίς να επηρεάζει βλαπτικά τον άνθρωπο και τα θερμόαιμα. Έτσι, έχουν παρασκευασθεί ιδιοσκευάσματα από τον βάκιλλο, τα οποία είναι σε μορφή βρέξιμης σκόνης, που με ψεκασμό επιφέρουν το επιθυμητό εντομοκτόνο αποτέλεσμα εναντίον
πολλών εχθρών των καλλιεργουμένων φυτών.
Κοκκώδη παρασκευάσματα ιών: Έχει διαπιστωθεί ότι ορισμένοι ιοί, προκαλούν ασθένειες σε προνύμφες κυρίως, εντόμων. Έτσι παρασκευάσθηκαν ιδιοσκευάσματα που περιέχουν σωματίδια του εντομοκτόνου ιού, τα οποία εφαρμόζονται για την προστασία των καλλιεργουμένων φυτών.
Φυτικά και ζωικά έλαια
Παραφινέλαιο
Σίγουρα, όλα τα παραπάνω, αποτελούν επιπλέον σημαντικά όπλα στη φαρέτρα των παραγωγών για τη λίπανση και τη φυτοπροστασία της καλλιέργειας.
Για περισσότερες πληροφορίες, εδώ: http://www.aegeaskek.gr/eco-agro/pdf/enotita1.pdf
Επιμέλεια: Γιώργος Μ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου